“Chiều năm xưa gót hài khai hoa,
Mắt huyền lưu xuân, dáng hồng thơm hương.
Chiều năm nay bóng người khơi thương
tiếng đàn gieo oan giấc mộng chàng Trương.”
Bài Cung Đàn Xưa – Văn Cao
Người Việt Nam hầu như ai cũng biết chuyện tình của chàng Trương Chi, khi Mị Nương tình cờ nghe được tiếng sáo của của chàng mà thương nhớ đến mức sinh bệnh cho đến ngày được nghe tiếng sáo của chàng Trương lần nữa nàng ấy mới khỏi bệnh. Chỉ tiếc là, đến khi Mị Nương nhìn thấy dung mạo của Trường Chi, nàng đã thất vọng và không còn mê tiếng sáo của chàng như trước kia. Trương Chi lại rơi vào bể tình, thầm yêu, trộm nhớ, nhưng bị từ chối. Trương Chi vì thế mà biếng ăn, mất ngủ, sầu héo dần mà chết.
Câu chuyện gây xúc động của chàng Trương là đã được lưu truyền qua năm tháng và là nguồn thơ cho biết bao nhà thơ, nhạc sĩ.
“Thương khúc nhạc xa vời
Trong đêm khuya dìu dặt tiếng tơ rơi.
Sương thu vừa buông xuống
Bóng cây ven bờ xa mờ xóa giòng sông
Ai qua bến giang đầu tha thiết,
Nghe sông than mối tình Trương Chi
Dâng úa trăng khi về khuya,
Bao tiếng ca ru mùa thu.”
Bài Trường Chi – Văn Cao
Những câu chuyện tình yêu tan vỡ, những anh chàng – cô nàng thất tình đến nỗi héo úa sầu muộn rồi quyên sinh thương được người đời xót thương hơn là chê trách. Chả thế mà ở Huế còn có một nơi đẹp như mơ, mà người ta hay kể chuyện “trăng rụng xuống cầu”, là những người vì đau khổ vì tình duyên không thành mà gieo mình xuống cầu. Cây cầu ở đây thường được người ta nhắc đến là cầu Bạch Thổ ở cồn Dã Viên trên dòng sông Hương. Cách đây một năm, một người bạn học của tôi vì buồn chuyện gia đình sau khi ly dị vợ cũng đã trẫm mình xuống dòng sông ở cầu Dã Viên.
Thất tình là một trạng thái cảm xúc có thể kéo dài hết cả cuộc đời, khiến cho những người đã từng trải qua một cuộc tình tan vỡ không còn mở lòng cho bất cứ cuộc tình nào khác kể cả khi biết bao nhiêu người đẹp lẫn tốt vây quanh mình. Họ sợ phải yêu một lần nữa, và chỉ tập trung mọi suy nghĩ của mình về xúc cảm nuối tiếc cho một mối tình đã qua hơn là tìm cách vượt qua nỗi đau khổ khi tình yêu không được đáp trả.
Thực ra tình yêu là loại tình cảm trong đó có cả sự thần tượng hóa đối tượng mà mình yêu. Và khi yêu, người ta tô vẽ mọi thứ đẹp đẽ lên người mà họ yêu, đến độ, trong mắt mọi người cô nàng hay anh chàng ấy cũng trông bình thường thôi, nhưng trong mắt kẻ si tình, họ trở nên đẹp lung linh kỳ ảo như thánh thần. Nên đến khi bị người mình yêu từ chối, bao nhiêu hy vọng mà họ xây đắp mỗi đêm ngày tương tư trở thành một gánh nặng đè họ chìm xuống vực sâu, và khiến họ không thể đứng dậy nổi. Điều gì làm cho chàng trai / cô gái đó trở nên quá đẹp trong mắt họ ngoại trừ chính do tâm trí của họ tô vẽ lên? Sự khao khát tình yêu từ một người cũng như lòng khao khát có một chiếc mô tô trên một ngàn phân khối của kẻ mê mô tô, và họ sẽ ngồi nghĩ về những điều hay ho của chiếc mô tô mỗi ngày, rồi họ sẽ vun đắp cho cái mơ ước được sở hữu chiếc mô tô đắt giá đó, để có thể được ngồi lên, cưỡi mô tô đi phượt khắp thế gian. Cái cảm giác được ngồi trên chiếc mô tô mơ ước khiến họ không thể nào không nghĩ tới, và thôi thúc họ phải hành động, kiềm tiền, tích lũy để làm sao cho đủ tiền sở hữu được chiếc xe trong mơ. Thật ra, kiếm được năm trăm triệu để mua một chiếc mô tô đôi khi còn dễ hơn nhiều so với việc chinh phục tình cảm của một con người. Và cái sự tương tư nó kinh khủng ở chỗ, nếu ngày mỗi ngày bạn đều nghĩ đến người mà mình muốn yêu, rồi lại tích lũy thêm nỗi nhớ nhung sầu muộn vì tình yêu không đến nó lại càng làm cho bạn trở nên thê thảm hơn, yếu đuối và trông càng tệ hơn trong mắt của người kia. Hay nói cách khác, sự thất vọng mỗi ngày lại mỗi tăng lên, người tình trong mộng càng ngày càng cách xa, thất vọng trở thành sự tuyệt vọng chán chường. Bạn nằm dài đắm chìm trong nỗi đau của riêng mình và không thiết làm bất cứ điều gì bởi mất đi nàng\chàng, bạn dường như mất đi tất cả (dù sự thực không phải là như vậy). Bạn không can tâm với sự mất mát đó (trong thực tế bạn chưa bao giờ có).
Vậy, phải làm thế nào để bạn vượt qua cơn tuyệt vọng vì một mối tình tan vỡ?
Việc đầu tiên bạn cần làm là hãy chấp nhận một sự thật vô cùng giản đơn rằng, người ta không chọn mình làm người yêu. Có thể người ta không thích bạn, có thể họ có thích bạn nhưng họ không hy sinh những thứ khác vì bạn. Khi bạn đã chấp nhận rằng cái tình yêu mong đợi kia sẽ không bao giờ đến, bạn sẽ bớt đi sự đau khổ và nỗi mong muốn khát khao cháy bỏng rằng đến một lúc nào đó tình yêu sẽ đến bên mình.
Việc thứ hai bạn cần làm là phân tích về người mà bạn thầm thương trộm nhớ, họ có điểm gì hay khiến bạn phải thích họ đến như vậy, những điểm hay đó có ở những người khác xung quanh bạn hay không, bạn đang yêu người đó hay bạn đang yêu một vài điểm đặc trưng của một hình tượng do chính bạn tự dựng nên? Ví dụ như trong trường hợp của tôi, tôi thích những người có đôi mắt đẹp, nụ cười đẹp, mũi thon gọn, đôi bàn tay đẹp, giọng nói nhẹ nhàng, hông to, cách nói chuyện hơi nhẹ nhàng dè dặt và không dễ để hiểu họ, và một số đặc điểm khác (tôi không tiện nêu ở đây), thế nên, nếu lỡ như tôi thất tình với một người, tôi sẽ nhận diện được những nét đẹp và đặc biệt đó ở những cá thể khác, và biết đâu đấy, tôi sẽ lại có tình yêu. Chứ nếu chỉ vì một thất bại trong chuyện tình cảm, mà chúng ta đắm chìm xuống sông sâu thì thật là đáng tiếc. Với lại, biết bao nhiêu người, dù trông không giống hình tượng tình yêu mà chúng ta tưởng tượng, nhưng họ lại có những nét đẹp mà bạn chưa khám phá ra, bởi tình yêu nó có một đặc điểm khá thú vị, đó là khi bạn nghĩ rằng bạn thích ai đó, bạn sẽ tự động đi tìm đủ mọi lý do để củng cố cho lập luận của mình, nó cũng giống như chuyện bạn chọn chiếc iPhone bạn sẽ trình bày đủ mọi lý do hợp lý khiến cho mọi người nghĩ rằng bạn mua chiếc điện thoại này là quá hợp lý và bạn bỏ qua những yếu tố ngược lại khác. Ví dụ như khi tôi bảo với người bạn của tôi rằng tôi không chọn iPhone vì tôi đã dùng ba chiếc iPhone và chiếc nào cũng bị loạn cảm ứng, hầu như tất cả những người bạn chọn iPhone của tôi đều trả lời rằng “tại bạn xui thôi”. Ừ, mê chiếc iPhone cũng có một vài điểm tương đồng với việc thần tượng hóa và yêu một ai đó. Nhưng nếu bạn bị người ta từ chối, bạn có dám thốt lên câu “chỉ tại xui thôi”, và đi tìm kiếm tình yêu khác không nhỉ?
Trên thực tế, dù bạn đã từng yêu ai đó tha thiết, bạn cũng phải chấp nhận một sự thực rằng bạn không phải là họ, và nếu bạn không phải là họ, bạn có thể mất họ (vì họ không còn yêu bạn, hay họ phải đi thật xa, hoặc họ không còn trên cõi đời này). Sự thật thứ hai là, bạn vẫn có thể có xúc cảm tình yêu với một người khác. Điều này không có nghĩa là bạn nên dễ dàng bỏ cuộc khi muốn yêu ai đó, nhưng nếu bạn bị tổn thương sâu sắc bởi một mối tình dang dở, bạn phải nhớ rằng bạn luôn có thể vượt qua, và có thể tìm kiếm được tình yêu mới mà người đó không có những đặc điểm gây sự đau khổ cho bạn như ở mối tình trước.
Quá khứ là thứ không thể thay đổi được, nhưng chúng ta có thể thay đổi ở hiện tại và nhờ vậy tạo ra được tương lai tích cực hơn. Nếu bạn đã có một tình yêu tan vỡ, bạn phải nhờ rằng nó đã diễn ra trong quá khứ, hiện tại bạn có quyền yêu và được yêu, vậy tại sao bạn lại đắm chìm trong nỗi đau?
Chúc những người khốn khổ vì yêu sớm vượt qua nỗi đau và có thể tìm được tình yêu đích thực của cuộc đời mình!
Sài Gòn, ngày 13 tháng 01 năm 2020