Ai trong cuộc sống cũng có những suy nghĩ hoặc thói quen sai lầm, khiến cho họ phải hối hận khi trở về già. Với tôi, có những điều thực sự chúng ta phải hối hận nếu chúng ta không chịu thay đổi. Bạn hãy thử điểm qua xem chúng có đúng với bạn không nhé.
Thứ nhất, nếu hỏi tôi thứ tài sản gì khiến tôi phải sử dụng hiệu quả nhất, tôi sẽ trả lời ngay không hối tiếc, rằng đó là thời gian, mởi đời mỗi con người chỉ có vài chục năm tuổi thọ, giỏi lắm là chin mươi năm, nhưng con người chỉ có cỡ khoảng bảy mươi năm có thể sống minh mẫn. Nói cách khác, thời gian là thứ tài sản vô cùng quý giá, nhưng nếu chúng ta không sử dụng chúng, chúng sẽ biến mất. Nếu thời gian thực sự quý như vậy, bạn đang sử dụng chúng như thế nào? Hãy thử nghĩ, nếu bạn dành ra xem phim bộ Hàn Quốc mỗi tiếng mỗi đêm, sau khi xem xong một bộ phim và tốn biết bao nước mắt, bạn còn gì? Bạn sẽ còn một chút ký ức về bộ phim đó, và nếu phim 80 tập, bạn mất 80 tiếng chỉ để xem một bộ phim. Giả sử bạn lấy 80 tiếng đó để có thể làm một điều gì đó hữu ích hơn với bạn, chẳng hạn như học một kỹ năng mới, hoặc bạn để dành thời gian ngồi trò chuyện với con, hoặc như tôi, bạn sẽ để dành thời gian viết ra cỡ 40 bài viết hữu ích cho mọi người. Thời gian của mỗi con người là hữu hạn, nhắm mắt mở mắt, bạn đã đi hết một quãng đường của đời người, bạn hãy sử dụng thời gian một cách hữu ích nhất có thể để sau này bạn không phải hối hận vì danh sách một loạt việc mà bạn muốn làm nhưng chưa bao giờ thực hiện chỉ bởi câu “tớ không có đủ thời gian”, thế mà bạn có đủ thời gian để lướt facebook, để chém gió, chơi game, ngủ nướng và vô vàn những trò vô bổ khác. Ngay cả khi bạn chỉ dùng thời gian để làm việc và tích lũy vật chất (vì bạn chỉ quan tâm đến vật chất), hãy quan tâm đến những thứ khác có ý nghĩa với bạn, và hãy cân nhắc đầu tư thời gian cho những việc đó. Hãy sử dụng thời gian thật hiệu quả và hữu ích, để đến khi già đi, bạn sẽ không nuối tiếc vì đã lãng phí tuổi thanh xuân bạn nhé. Bạn không thể lấy lại thời gian đã mất đâu.
Điều thứ hai khiến bạn sẽ nuối tiếc, đó là bạn luôn trì hoãn và không chịu thay đổi để đạt được những điều bạn muốn. Nếu bạn từng có những suy nghĩ kiểu như, phải chi mình trúng số độc đắc, phải chi mình có chừng này tiền, phải chỉ mình có đủ thời gian để học về thiết kế thời trang, bạn luôn nghĩ về ước mơ của mình và sau đó trì hoãn để không thực hiện những điều mà bạn muốn làm. Nếu bạn muốn thực hiện một giấc mơ, hoặc thay đổi để trở thành một người thành công, bạn không thể nằm chờ sung rụng được. Bạn cần phải thay đổi mới có thể tiến bộ được. Nếu bạn muốn trở thành vũ công giỏi, bạn phải bắt đầu học nhảy và luyện tập thường xuyên. Nếu bạn muốn có một cơ thể đẹp và khỏe mạnh, bạn phải ăn uống điều độ có khoa học và chịu khó tập luyện thể dục để tiêu mỡ và giảm cân. Nếu bạn muốn trở thành một lập trình viên giỏi, bạn phải chịu khó học tập, đọc sách, thực hành và tìm kiếm cơ hội để tham gia các dự án phát triển phần mềm. Bạn sẽ không đạt được bất cứ thứ gì trong một đêm, bạn phải đi những bước đi đầu tiên, và tiếp theo đó kiên trì thực hiện những bước nhỏ để có thể đạt được mục tiêu lớn. Tuy nhiên, nếu lỡ như thất bại thì sao? Nếu bạn thất bại, bạn vẫn có kinh nghiệm của việc thất bại của một mục tiêu nào đó, nhưng nếu bạn không bắt đầu làm điều mình muốn, làm sao bạn biết được bạn có khả năng thực hiện nó hay không? Để thực hiện được một ước mơ nào đó, bạn cần phải dành nhiều thời gian, công sức và tiền bạc để đầu tư cho ước mơ đó, càng chịu khó đầu tư, bạn sẽ càng dần tiến tới kết quả. Không ai trở thành người chơi piano giỏi nếu chỉ học vài tiếng piano mỗi tuần, không vận động viên nào có thể duy trì được phong độ đỉnh cao nếu không luyện tập nhiều tiếng đồng hồ mỗi ngày. Bạn không thể trở thành một người viết văn giỏi nếu bạn không chịu khó luyện tập kỹ năng viết của bạn một cách liên tục. Bạn không thể đạt thành quả tốt nếu bạn không chịu khó lao động bền bỉ, hãy nhớ điều đó!
Thứ ba là một thói quen xấu mà nếu có nó bạn sẽ hối tiếc, đó là thói quen phàn nàn về mọi thứ. Những người tầm thường tốn quá nhiều thời gian để phàn nàn về mọi thứ, về đồng nghiệp xấu tính, về thân phận nghèo khó, về thời tiết, về sự xui xẻo của chính mình (dù đôi khi không phải như vậy), và về sếp của bạn. Nhưng thực sự việc phàn nàn có thay đổi được điều gì không? Phàn nàn không mang lại điều gì ngoài suy nghĩ tiêu cực khiến bạn muốn bỏ cuộc, hoặc chấp nhận tình trạng đó mà không có bất cứ hành động nào để thay đổi. Thay vì chỉ phàn nàn, hay suy nghĩ tích cực rằng mình vẫn may mắn vì vẫn có thể có thời gian để tìm kiếm giải pháp và giải quyết những vấn đề của mình. Bớt phàn nàn và than vãn, thay vào đó hãy tìm cách cải thiện mọi thứ bạn nhé. Đừng mãi than vãn về thân phận của mình mà quên mất rằng thời gian đang trôi rất nhanh.
Thứ tư, bạn hãy ngừng việc hối tiếc vì những chuyện đã qua. Người trẻ thường nuối tiếc vì những lỗi lầm của họ, ví dụ như không học bài nên thi đạt điểm thấp, hoặc yêu một người những lại quyết định chia tay người đó quá chóng vánh và sau đó hối tiếc, hoặc do không cẩn thận để cho người ta giật mất chiếc điện thoại đắt tiền. Trong khi đó, người già thường nuối tiếc vì họ đã không tranh thủ những cơ hội để thay đổi và phát triển từ những bài học thất bại mà họ đã trải qua. Hay nói cách khác, càng lớn tuổi, bạn càng nuối tiếc vì đã không thực hiện được nhiều điều hơn trong quá khứ. Có thể bạn đã mơ ước trở thành một vlogger, nhưng bạn chỉ quay vài video clips và dừng lại, trong khi ý tưởng của bạn rất tốt nhưng bạn không đủ kiên nhẫn. Có thể bạn muốn một chuyến du lịch xuyên Việt, nhưng bạn luôn luôn có lý do để trì hoãn chuyện đó lại. Có thể bạn mong muốn trở thành diễn giả, nhưng bạn không dám đăng đàn vì sợ mọi người chê cười kỹ năng thuyết trình của bạn. Hãy bớt sợ hãi thất bại, hãy bắt đầu thực hiện những điều bạn muốn làm, để bạn không hối tiếc sau này. Bạn sẽ tự hào về những gì bạn đã trải qua, và bạn sẽ nuối tiếc về những điều bạn chưa làm được. Vì vậy hãy gia tăng trải nghiệm và giảm số lượng những ước muốn còn tồn đọng bạn nhé.
Thứ năm, mọi người thường coi trọng thói quen mà không làm những điều khác biệt, chúng ta sẽ đi theo lối mòn nếu không thử thực hiện những điều mới mẻ mỗi ngày. Đối với tôi, thật đau khổ nếu tôi không có gì mới để kể sau khi mỗi ngày, mỗi tháng đi qua. Nếu ai hỏi bạn có gì mới không, và câu trả lời cửa miệng nhưng thật lòng của bạn là “không có gì mới cả, mọi thứ vẫn như cũ”, tôi nghĩ bạn nên xem lại chính mình. Hãy phá bỏ vòng lặp các hoạt động mà bạn làm thường ngày bằng cách thử một điều mới mẻ. Chính nhờ khám phá những thứ mới mẻ mà cuộc sống sẽ cho bạn thêm cơ hội. Mỗi ngày, hãy đi đến mội nơi mới, gặp một người mới và làm một điều mới mẻ, những chân trời mới sẽ mở ra cho bạn. Nếu bạn có theo dõi ảnh tôi chụp, bạn sẽ tự hỏi tại sao tôi có thể có nhiều ảnh đến như vậy, và khác với những thứ bạn thấy mặc dù tôi không đi được đâu xa ngoài Sài Gòn, nhưng bạn ơi, chỉ cần bạn thử đi qua một góc phố mới, đi vào một con hẻm, hay vào một cái chợ, bạn có vô số điều để học tập, nhiều thứ để bạn quan sát, và vô số hình ảnh và câu chuyện để bạn ghi lại và chụp lại. Với tôi, mỗi ngày là một trải nghiệm mới, một bài học mới, và có thêm câu chuyện mới để kể cho mọi người. Còn bạn thì sao?
Thứ sáu, bạn quên mất bạn là một cá thể đặc biệt duy nhất, thay vào đó bạn cố sống một cuộc sống giống mọi người. Xã hội luôn định ra chuẩn mực và các quy tắc để ứng xử, và bạn được dạy dỗ để sống theo quy chuẩn, bạn được yêu cầu mặc những thứ mọi người hay mặc, làm những điều mọi người thường làm, và bạn trở nên giống với mọi người xung quanh bạn, hòa tan vào trong dòng chảy xã hội mà không để lại bất cứ một đấu ấn nào. Nếu bạn không tập trung vào những điểm tạo nên sự khác biệt cho bạn, bạn sẽ trở thành một kẻ bình thường đến tầm thường và nhạt. Bạn cần phải tìm những điều thực sự có ý nghĩa với bạn để thực hiện, bởi cuộc đời của bạn chỉ có một, và nếu bạn không làm điều có ý nghĩa đối với bạn, ai sẽ thực hiện điều đó thay bạn. Hãy làm những điều để bạn là chính bạn, chứ không phải là bất cứ ai khác bởi bạn là duy nhất và khác biệt khi và chỉ khi bạn thực sự đầu tư vào những cá tính những đam mê riêng của bạn.
Thứ bảy, có quá nhiều người sống suốt cuộc đời chỉ vì tiền và chỉ để kiếm tiền, mà quên mất rằng họ còn có nhiều điều khác cần được thực hiện. Tiền có thể giúp bạn mua được rất nhiều thứ, nhưng nó chưa chắc đã giúp cho bạn mang lại cảm giác đủ đầy. Ví dụ, tôi là một người yêu thích sáng tạo, nên tôi chọn nhiếp ảnh và viết lách là hai công cụ để thể hiện tinh thần sáng tạo của mình. Nếu tôi chỉ tập trung vào kiếm tiền, có được nhà cao cửa rộng, xe ô tô đẹp, và cả đống tiền trong tài khoản, liệu tôi có vui bằng việc mỗi ngày chụp được những bức ảnh đẹp, viết được những bài viết hay cho mọi người, và hướng dẫn người trẻ hiểu chính họ và tự xây dựng con đường phát triển cho họ hay không? Câu trả lời là không, bởi tôi không thể thuê ai đi chụp hình, viết bài và học tập để có kiến thức đủ để giúp người khác như tôi bây giờ cả. Nếu có nhiều tiền, tôi cũng sẽ mong ước có thể dùng tiền mua lại thời gian để có thể làm được điều mình thích. Cơ mà, thời gian đã trôi qua sẽ không trở lại, thế nên bạn đừng ngụy biện rằng vì mình chưa đủ có khoản tiền bao lớn để có thể làm việc này việc khác, bởi nó chỉ là lý do để bạn trì hoãn. Chỉ riêng tiền không thể giúp bạn tạo ra kỹ năng và khả năng sáng tạo, khi và chỉ khi bạn đầu tư thời gian, công sức và tiền bạc cho việc xây dựng kỹ năng và sáng tạo bạn mới có được thành phẩm. Bạn có thể mua một bức hình thật đẹp về treo ở nhà, nhưng đó không phải là bức hình bạn chụp được. Bạn có thể dùng tiền để mua một chiếc piano đắt nhất thế giới, nhưng nếu bạn không tập chơi piano, bạn sẽ không bao giờ đàn được một bài ra hồn. Bạn sẽ nói với tôi rằng, có tiền mua tiên cũng được, bạn có thể thuê người khác đánh đàn cho bạn cơ mà, nhưng bạn hãy nghĩ kỹ đi, có những điều bạn muốn làm mà chưa bao giờ làm được đấy, thế nên, đừng chỉ chăm chăm kiếm tiền, hãy dành thời gian để làm những điều khác để giúp bạn có thể đạt được cảm giác đủ đầy bạn nhé. Hãy chọn một con đường sự nghiệp mà bạn yêu thích, để bạn có thể đạt được trạng thái đam mê và sống đủ đầy mỗi ngày.
Thứ tám, mọi người thường có xu hướng chọn lối đi tắt, ví dụ như đi học lớp nhiếp ảnh để biết cách chụp hình sao cho đẹp, nhưng lại không luyện tập kỹ năng chụp ảnh. Hoặc bỏ tiền ra đi nghe giảng về tâm lý, nhưng lại không thực sự trải nghiệm việc tư vấn và tìm hiểu thật sâu tâm lý của người khác. Bạn thường nghe câu “Làm việc thông minh hơn chứ không phải chăm chỉ hơn”, câu đó không hoàn toàn chính xác, câu nói chính xác phải là “Làm việc một cách chăm chỉ và thông minh hơn”, đó mới chính là bí kíp để bạn có thể đạt được mục tiêu với thời gian ngắn hơn. Mọi lối tắt đều có nhược điểm của nó, bạn nghĩ xem, nếu bạn đi học lớp học lái ô tô cấp tốc trong hai tuần, với việc bạn đi học trong bốn tháng và luyện kỹ năng lái xe trong hai tháng trời, dù với cả hai cách bạn đều có bằng, nhưng ai sẽ là người lái xe trên đường an toàn hơn? Nếu bạn bỏ tiền ra học khóa học nhiếp ảnh chân dung trong tám buổi, nhưng bạn không luyện tập sau đó, với việc bạn vừa học vừa tranh thủ luyện tập kỹ năng chụp hình, cách nào sẽ giúp bạn trở thành một người chụp ảnh chân dung đẹp nhanh hơn? Để thực sự trưởng thành, bạn cần phải có trải nghiệm, bạn cần phải trải qua cả thành công lẫn thất bạn. Bạn không thể có tâm lý vững vàng nếu bạn chỉ đọc vài cuốn sách, bạn cần phải chứng tỏ khả năng phục hồi và có tâm lý thực sự tốt qua những thử thách trong chính cuộc đời của bạn. Khi bạn làm việc thực sự chăm chỉ, bạn mới tìm ra được cách để cải thiện hiệu suất lao động cho mình. Nếu bạn lười biếng, làm sao bạn có thể tiến bộ được?
Điều thứ chin, mọi người thường không coi trọng một lối sống lành mạnh, thay vào đó họ thường coi trọng những thứ hào nhoáng bên ngoài hơn, kiểu như thể hiện là một người thành đạt với nhiều tiền, nhưng không thực sự quan tâm đến việc mình đang duy trì một lối sống thực sự lành mạnh để có sức khỏe tốt về cả thể chất lẫn tinh thần hay không. Mọi người thường bỏ qua những thói quen tốt và chiều chuộng bản thân. Ai cũng muốn ăn ngon, nghỉ ngơi, thư giản, xem phim hoặc nhậu nhẹt bù khú để vui và dần dà, những thói quen xấu sẽ chiếm lĩnh hoàn toàn không thời gian của bạn, bạn sẽ trở nên bê tha và bệ rạc. Bạn cần phải biết rằng, để xây dựng những thói quen tốt, bạn cần phải rất kiên trì và tốn nhiều thời gian, nhưng một khi bạn đã xây dựng một thói quen tốt, bạn sẽ dễ dàng duy trì nó. Bạn biết không, tôi là một kẻ ham ăn, lười tập thể dục trong suốt ba mươi mấy năm, nhưng nay tôi quyết định có lối sống lành mạnh hơn để có một thân thể khỏe mạnh và trí óc sáng suốt, bởi nếu tôi muốn có nửa đời còn lại mạnh khỏe và làm được nhiều điều hữu ích, tôi thực sự cần phải duy trì một cơ thể và trí óc khỏe mạnh, nếu tôi không có lối sống lành mạnh, làm sao tôi có thể đạt được điều đó?
Thứ mười, điều mọi người thường làm sai đó là nghĩ rằng mọi con đường đều được trải hoa hồng. Những người hướng dẫn bạn luôn giúp bạn có được sự tự tin và cho rằng bạn thực sự tài giỏi để vượt qua tất cả, nhưng ít người dạy cho bạn rằng, mọi con đường đi đến thành công đều có nhiều gai nhọn và chướng ngại, bạn không thể luôn mong chờ vào thành công, mà bạn phải biết chấp nhận rằng trên con đường của bạn sẽ có rất nhiều khó khăn và không ít lần bạn sẽ phải nếm mùi thất bại. Bạn cần xây dựng một thái độ sống tích cực, xem những thất bại chỉ là tạm thời, và xây dựng dũng khi để luôn phục hồi sau mỗi lần vấp ngã, khắc phục nhược điểm và tiếp tục cuộc hành trình khai phá tiềm năng của bản thân. Trong cuộc sống, mọi thứ đều có thể xảy ra, nên bạn đừng tuyệt vọng nếu lỡ rơi xuống hố sâu, hãy tìm cách leo lên và đi tiếp. Những điều bất ngờ luôn có thể xảy ra, hãy chấp nhận sự thực đó và đừng hoảng sợ, thay vào đó hãy bình tĩnh xử lý và thực hiện tiếp sứ mệnh của cuộc đời bạn.
Cuối cùng, người ta thường lấy thành công của người khác để làm thước đo cho chính mình, nhưng bạn là một cá thể khác, với những năng lực và khả năng hoàn toàn khác, bạn phải đi con đường phù hợp với chính bạn và chiến thắng chính bản thân bạn hơn là phải thẳng bất cứ ai. Đừng so sánh mình với người khác, hãy so sánh bạn với chính bạn của ngày hôm qua, và hãy giúp bản thân tiến bộ mỗi ngày. Hãy tích lũy những tiến bộ nhỏ đó để có thể biến chuyển thành một con người mới, một bản thể mới mạnh mẽ và có năng lực tốt hơn. Không ai khác ngoài bạn có thể giúp bạn vượt lên chính bạn!
Chúc bạn luôn tiến bộ và phát triển mỗi ngày!
Sài Gòn, ngày 13 tháng 12 năm 2019